Czosnek pospolity (Allium sativum L.), zwany również czosnkiem zwyczajnym, to niesamowita roślina, wykorzystywana zarówno w gastronomii, medycynie ludzi oraz zwierząt jak i kosmetologii.
Jest on byliną i podobnie jak cebula należy do rodziny amarylkowatych. Pochodzi z Azji Środkowej, skąd rozprzestrzenił się na inne kontynenty. Czosnek towarzyszy ludzkości już od ponad pięć tysięcy lat! Jego charakterystyczny aromat jest szczególnie doceniany w kuchni, wystarczy już niewielka ilość, aby potrawy nabrały czosnkowego charakteru.
Aby zachować drogocenne a zarazem łatwo ulotne właściwości odżywcze i lecznicze, należy zwracać szczególną uwagą na odpowiednie przechowywanie czosnku.
Spis treści:
Jak postępować z czosnkiem po wykopaniu?
Suszenie czosnku należy do najpopularniejszych, domowych sposobów na jego przechowywanie. Przy czym od razu na początku należy rozróżnić dwie sytuacje odnośnie tego procesu. Nieco inaczej postępujemy w przypadku suszenia czosnku po wykopaniu, a nieco inaczej, gdy kupimy czosnek w sklepie i chcemy, aby służył nam jak najdłużej.
W sytuacji, gdy sami uprawiamy czosnek, na mniejszą lub większą skalę, pamiętajmy przede wszystkim, iż optymalnym okresem na jego sadzenie jest jesień. Zbioru dokonuje się wówczas w miesiącach wakacyjnych, najlepiej w lipcu. Oczywiście jest to zależne od dojrzałości surowca. Wykopywanie czosnku powinno odbywać się w suche i słoneczne dni. Przez kilka godzin powinien poleżeć w przewiewnym, nasłonecznionym miejscu. Następnie przenosimy go do zacienionego, również suchego miejsca.
Domowe sposoby na przechowywanie czosnku
Najprostszą metodą przechowywania czosnku jest trzymanie go w suchym i ciepłym miejscu, czyli w temperaturze pokojowej. Najlepiej jeśli to miejsce jest dodatkowo zacienione a najlepiej ciemne. Wówczas mamy pewność, że czosnek nie zacznie kiełkować. W takich warunkach ząbek czosnku może pozostać zdatny do spożycia nawet do kilku tygodni.
Jeżeli mamy do czynienia ze świeżym czosnkiem i w większych ilościach, możemy poddać go obróbce termicznej w specjalnym podgrzewaczu do suszenia roślin lub po prostu w piekarniku. Czosnek, w zależności od wielkości główek i stopnia ich wilgotności oraz ilości surowca poddawanego suszeniu, powinien być przetrzymywany w temperaturze ok. 50-60 stopni Celsjusza przez okres od trzech do sześciu godzin.
Co jest lepsze – czosnek w zalewie z oliwy czy z oleju?
Bardziej wysublimowaną i zarazem nieco czasochłonną metodą przechowywania jest pozostawienie czosnku w zalewie. Jednym z bardziej popularnych przepisów w tym zakresie jest posiekany czosnek w oliwie. Dzięki takiemu zabiegowi czosnek będzie nadawał się do spożycia przez co najmniej miesiąc. Co ważne, można go od razu spożywać po zalaniu. Warto również dodać do oliwy swoich ulubionych ziół, jak chociażby bazylię, oregano czy wędzoną paprykę.
Innym, zalewowym przepisem jest czosnek w oleju na zimę. Całe ząbki najpierw gotujemy przez około 1-2 minuty, a następnie umieszczamy czosnek w słoiku, oczywiście wcześniej wyparzonym, i zalewamy olejem. Przepis można wzbogacić o ziołowe aromaty czy ulubione przyprawy. Tak przygotowaną zalewę odstawiamy w ciemne i suche miejsce na około miesiąc, aby czosnek był odpowiednio wymacerowany.
Kolejne pomysły na czosnek
Aromatyczny, marynowany czosnek to kolejny pomysł na przechowywanie tego drogocennego, roślinnego surowca. Przepis wymaga użycia do tego octu, wody oraz takich przypraw jak gorczyca czy pieprz. Sposób ten wiąże się z koniecznością przechowywania czosnku w słoiku, najlepiej szklanym. Słoiki są jednym z lepszych sposobów na przechowywanie czosnku w zalewie.
Czosnek można również ukisić. W tym przypadku, podobnie jak w marynacie, używamy wody i przypraw, tylko zamiast octu dodajemy sól.
Czy można zamrażać czosnek?
Jako, że czosnek, podobnie jak buraki, kapusta czy marchew, klasyfikowany jest jako warzywo trwałe, to wg różnych badań, jego przechowanie w chłodni może wynosić nawet do dziewięciu miesięcy, pod warunkiem utrzymywania temperatury w przedziale od -3 do +1 stopni Celsjusza oraz zachowaniu wilgotności względnej na poziomie 70-80 proc.
Termin przechowywania można jeszcze wydłużyć o trzy-cztery miesiące, jeśli surowiec znajduje się w opakowaniu próżniowym.
Podobnie sytuacja wygląda z mrożeniem czosnku niedźwiedziego. W tym jednak przypadku zamraża się liście.
Najczęstsze błędy przy przechowywaniu czosnku
Do najczęściej popełnianych błędów podczas przechowywania czosnku należy umieszczanie go w wilgotnym otoczeniu i temperaturze między 4 a 18 stopni Celsjusza. Wówczas uruchamiają się procesy życiowe, i czosnek zaczyna oddychać, i tracić cenne składniki.
Kolejnym błędem jest pozostawienie zepsutych ząbków. Trwające w nich procesy chorobowe i gnilne przejdą na inne zdrowe części czosnku, przez co nie będzie się on nadawał w całości do spożycia.
Jak przechowywać czosnek niedźwiedzi?
Kolejną świetną propozycją kulinarną a zarazem ciekawą odmianą jest czosnek niedźwiedzi. Jest to idealny czosnek na zimę, gdy potrzebujemy dodatkowej porcji witamin, zwłaszcza witaminy C. Przechowywanie czosnku niedźwiedziego praktycznie niczym nie różni się od wyżej opisanych sposobów. Dosyć popularne jest przechowywanie go w sproszkowanej postaci, co można zrobić przy pomocy blendera. Podobnie jak w przypadku czosnku zwyczajnego, można taki proszek zalać oliwą lub olejem. Do przechowywania sproszkowanego czosnku polecamy szczelne pojemniki do przechowywania żywności lub dedykowane słoiki do przypraw.